MALA I SREDNJA PREDUZEĆA I EKONOMSKI RAST

Sažetak: Mala i srednja preduzeća su predmet brojnih istraživanja i analiza. Među ovim analizama često se ispituje na koji način mala i srednja preduzeća (SME) utiču na ekonomski rast izražen bruto domaćim proizvodom (GDP). Istraživanja uglavnom potvrđuju da SME pojačavaju ekonomsi rast i razvoj, smanjuju nezaposlenost te doprinose inovacijama. U tom kontekstu, cilj ovog rada jeste da se ispita veza između pojedinih mikrokenomskih i makroekonomskih komponenti koje se vezuju za mala i srednja preduzeća ali i za bruto domaći proizvod. Bruto domaći proizvod je u ovom slučaju posmatran kroz GDP per capita, a kroz istraživanje se ispituju efekti posmatranih varijabli na GDP per capita. Period koji je analizom obuhvaćen jeste od 2004. godine do 2019. godine. Podaci su na godišnjem nivou. Kroz teorijsko i empirijsko istraživanje nastoji se odgovoriti na sljedeće istraživačko pitanje: Koje komponente poslovanja malih i srednjih preduzeća pojačavaju GDP per capita u BiH? Odgovor na ovako postavljeno istraživačko pitanje istražen je primjenom nekoliko naučnih metoda. Istraživanje podrazumijeva pregled literature, analiziranje podataka kojima se ovi odnosi ispituju i kojima se ukazuje na njihov uticaj na ekonomski rast i razvoj. Ispitivanje povezanosti i uticaja analiziranih varijabli provedeno je primjenom metode korelacije i regresije. Dobijeni rezultati istraživanja pokazuju da je jedini faktor koji ima pozitivan i statistički značajan uticaj na stopu rasta GDP per capita imaju krediti odobreni privatnom sektoru. Ostali faktori, bez obzira da li imaju pozitivan ili negativan efekat, nemaju statistički značajan uticaj na GDP per capita. Ovakvi nalazi ukazuju da BiH treba da se fokusira upravo na pomenute faktore ukoliko želi da kroz mala i srednja preduzeća podstakne rast mjeren kroz GDP per capita.

 

Ključne riječi: rast; GDP per capita; mala i srednja preduzeća; faktori; BiH.